Havenondernemers vrezen vooral indirecte effecten beleid Trump

81% van de bedrijven in de haven geeft in de flitspeiling aan zich enigszins (62%) tot heel erg (19%) zorgen te maken over de aangekondigde heffingen. Slechts 12% van de bedrijven maakt zich geen zorgen en 7% van de geraadpleegde bedrijven heeft er geen mening over.  Zoomen we in op waar de zorgen zitten dan valt een aantal zaken op:

• Zo vreest 53% van de ondernemers een terugloop van de wereldhandel. De maatregelen van de Amerikaanse regering scheppen volgens de Rotterdamse ondernemers meer onzekerheid en dit kan daardoor weer leiden tot minder bedrijvigheid en dus ook minder handel/productie in Nederland/R’dam.
• Bijna de helft van de ondernemers (48%) vreest verder indirecte effecten van het Amerikaanse beleid. Zij vrezen bijvoorbeeld dat de toestroom van producten uit andere landen op de Europese markt (bijvoorbeeld uit China) productie hier kan verdringen. Zo’n 12% van de deelnemers wijst hierbij expliciet op het gevaar van meer toestroom en dumping van producten uit China op de Europese markt als Chinese bedrijven moeilijker de Amerikaanse markt op kunnen.
• Verder blijkt dat 56% van de ondernemers zich zorgen maakt over het risico van oplopende inflatie als gevolg van alle heffingen en tegenmaatregelen. Door oplopende prijzen kan de consumentenvraag terugvallen en dat heeft weer negatieve effecten op de economie, inkoopprijzen en medewerkers, zo vrezen ze.
• Een kwart (26%) van de ondernemers maakt zich verder zorgen over de gevaren van retaliatie waarbij landen elkaar blijven raken met maatregelen en tegenmaatregelen waardoor de economische onzekerheid langdurig aanhoudt.

Zo’n kwart van de ondernemers verwacht directe effecten
Zo’n kwart (27%) van de bedrijven die hebben gereageerd op de flitspeiling verwacht direct geraakt te worden door het beleid van Trump en verwacht een teruglopende omzet. Zo’n 19% van de deelnemers geeft hierbij ook schattingen die totaal uiteenlopen tussen de 5% tot tussen de 20-50% minder omzet. Ook zijn er signalen dat sommige bedrijven nu al geraakt worden, bijvoorbeeld door de al ingevoerde hogere heffingen op producten met veel staal waardoor opdrachten vanuit de VS verloren gaan.

Ondernemers anticiperen al een tijdje op de situatie
Gevraagd naar of ze de handel richting de VS zagen toenemen afgelopen tijd in aanloop naar nieuwe heffingen geeft 20% van de bedrijven aan dat dit het geval was. 17% zag dit enigszins en 3% in sterke mate. Één van de deelnemers aan de enquête geeft hierbij aan: “Exporteurs hebben de afgelopen maanden van sommige producten grote voorraden aangelegd, zowel in de Verenigde Staten als in de opslag in Rotterdam, om maar even af te wachten wat er gaat gebeuren […] Ook zien we soms andere handelsstromen ontstaan met producten die bijvoorbeeld in Mexico gemaakt worden, en voorheen in de VS geassembleerd werden en die nu rechtstreeks naar Europa komen zonder tussenstop in de VS.”

‘Versterk de industrie, de interne markt en werk aan nieuwe handelsakkoorden’
Victor van der Chijs, voorzitter Deltalinqs; ‘Samen met de deelnemers aan de flitspeiling deel ik de zorg over de vele indirecte effecten die vooral op de loer liggen en die op termijn zeer serieus kunnen zijn. De directe effecten lijken op korte termijn vooralsnog mee te vallen, al zal je bedrijf nu al maar net geraakt worden. Belangrijk is dat Europa rustig en doordacht blijft reageren, zoals tot nu toe steeds. De opgave voor Europa is verder om de eigen industrie te blijven versterken, bijvoorbeeld door alle maatregelen uit de Clean Industrial Deal uit te voeren en door een beter werkende interne markt. Daarnaast is essentieel dat Europa ook zelf heel actief blijft werken aan nieuwe handelsakkoorden, zoals Mercosur. Uiteindelijk profiteert iedereen daarvan, zoals de eerdere ervaringen met Canada en Zuid-Korea duidelijk laten zien.’

Achtergronden
De deelnemers aan de flitspeiling zijn evenwichtig gespreid over de verschillende sectoren in de haven (containeroverslag, chemie, droge bulk, natte bulk, expediteurs, cargadoors, transport, etc.). Van de deelnemers aan de flitspeiling (n = 73) doet in totaal een kwart rechtstreeks zaken met de VS. 21% doet deels zaken met de VS (bijv. 5-25% van de omzet) en 4% doet veel zaken met de VS (25% of meer van de omzet).

Voor geheel Nederland is de export naar de VS ongeveer 5% van de totale export. Qua import is de VS ca 11% van de totale import door met name de import van energieproducten (gas en olie). De export vanuit de Rotterdamse haven naar de VS is relatief beperkt en bestaat vooral uit natte bulklading zoals olieproducten en chemische producten. Inkomend zijn ruwe olie en LNG de grootste stromen. Ook kolen, ertsen en sojabonen zijn importgoederen uit de VS die Rotterdam aandoen. Daarnaast worden over en weer vooral chemicaliën, machines en halffabricaten verhandeld.  

Noot voor de redactie:
Voor vragen; Edwin van Scherrenburg, Deltalinqs, vanscherrenburg@deltalinqs.nl of 0630417005