Voldoende schone stroom nodig voor als het niet waait 15-05-2025 De vandaag gepubliceerde Monitor Leveringszekerheid van TenneT geeft reden tot zorg. Het maakt namelijk kristalhelder dat we een probleem krijgen met de leveringszekerheid van elektriciteit. TenneT kijkt hierbij bovendien niet naar of het bedrijfseconomisch interessant is om centrales open te houden. Deltalinqs gaat er daardoor vanuit dat de situatie in werkelijkheid nog ernstiger is, omdat meerdere energiecentrales al eerder dreigen te sluiten als we niks doen. “Met de politiek moeten we dan ook zo snel mogelijk werken aan een systeem dat ervoor zorgt dat er ook de komende jaren voldoende duurzame elektriciteit achter de hand blijft voor periodes waarin het niet waait of de zon niet schijnt.” Dat zegt Deltalinqs, de ondernemersorganisatie voor alle bedrijven in de Rotterdamse haven. Volgens Deltalinqs heeft de recente situatie in Spanje laten zien welke chaos er al ontstaat als er één dag geen stroom is. “Op basis van de TenneT monitor en wat wij horen van leden verwachten we dat de situatie al veel eerder dan 2030 zeer kwetsbaar wordt als we nu niet in actie komen,” aldus Deltalinqs. Ook is er behoefte aan extra capaciteit om via bijvoorbeeld het middenspanningsnet netcongestie te helpen oplossen. Extra capaciteit vergroot bovendien de weerbaarheid van Nederland en de haven, bijvoorbeeld bij storingen op het net van TenneT.Kloppend energiehart Naast de bevoorrading van Nederland en Europa en de levering van industriële producten die we elke dag nodig hebben, is de Rotterdamse haven ook het kloppend energiehart van Nederland. Zo zorgt de haven met meerdere energiecentrales en diverse WKK-installaties voor elektriciteit voor burgers en bedrijven in de Randstad en breder in Noordwest-Europa. Samen met omliggende landen is er nu een zeer robuust elektriciteitssysteem. CO2-vrije installaties in de benen krijgen De komende jaren wordt het voor veel energiecentrales echter zeer spannend. Het aanbod van wind- en zonnestroom groeit en de Noordzee wordt steeds meer onze energiebron met alle wind op zee. Tegelijk worden kolencentrales uit gefaseerd en neemt ook het aantal gascentrales af. De uitdaging is volgens Deltalinqs om te zorgen dat hier tijdig voldoende CO2-vrije installaties voor terugkomen die zorgen dat we altijd een back-up hebben als we een tijd geen of minder wind- of zonnestroom hebben. Kortom: ook een elektriciteitssysteem gebaseerd op vooral wind en zon moet leveringszekerheid bieden en weerbaar zijn tegen bijvoorbeeld geopolitieke spanningen (weerbaarheid).Hiervoor is een systeem nodig waarbij elektriciteitsproducenten voldoende garanties krijgen dat zij hun centrales bemand en in een goede conditie kunnen houden voor periodes waarin windmolens en zonneparken onvoldoende elektriciteit leveren (bijvoorbeeld via een capaciteitsmechanisme). In een aantal Europese landen gebeurt dit al, bijvoorbeeld in Duitsland en België. Zo gaan de Duitsers met hun nieuwe regering de komende jaren 20 GW aan extra centrales bijbouwen.‘Maak ook in Nederland snel plannen voor voldoende CO2-vrije regelbare centrales’Volgens Deltalinqs is het belangrijk om ook in Nederland flink vaart te maken met plannen voor voldoende regelbare capaciteit. “Je wilt niet dat we de kolencentrales last minute moeten vragen nog maar een jaartje open te blijven.” Echter, het verduurzamen van bestaande centrales of het bouwen van nieuwe CO2-vrije centrales is zeer kapitaalintensief en vergt jaren aan voorbereiding. Bedrijven zullen deze investering alleen doen als zij voldoende zekerheid hebben om hun investering terug te verdienen.Stikstofprobleem oplossen De ondernemersorganisatie gaat samen met andere stakeholders met het Ministerie van KGG in gesprek over de nieuwe monitor leveringszekerheid en hoe we de gevaren succesvol kunnen ondervangen op een manier dat ook de markt durft te investeren in regelbare capaciteit. Hiervoor is het overigens essentieel dat het stikstofprobleem wordt opgelost, zodat er weer vergunningen kunnen worden verleend.