Human factor en risicoregelreflex 21-12-2018 De Stuurgroep Veiligheid en het Deltalinqs Safety Panel hebben op 12 december een gezamenlijke bijeenkomst gehouden. Tijdens de bijeenkomst werd op een tweetal thema’s een open debat gevoerd, die beiden actueel zijn. Het eerste thema ging over de weerbarstigheid van veiligheid in de praktijk en dan met name de ‘human factor’, het tweede over de risicoregelreflex. Aan de hand van een praktijkvoorbeeld bij één van de leden werd discussie gevoerd over hoe de ‘human factor’ te beïnvloeden. Er kwam een aantal belangrijke factoren uit: gebruik instrumenten waarvoor ze bedoeld zijn; daarmee leren medewerkers echt de meerwaarde in te zien en worden tools ook echt gebruikt zoals een LMRA. Dit is een laatste check voor werkzaamheden en is niet een eventueel juridisch sluitstuk en hoeft dus ook na gebruik niet te worden bewaard. Terugkoppelingen en rapportages vinden bottom-up en top-down plaats; hierin zijn de first line supervisors ook een belangrijke schakel, zij dienen dan ook, als vaak technisch opgeleide mensen, goed te worden getraind in people skills. En het belangrijkst is nog wel het geloof in het eigen systeem, bij tegenslag niet schieten in de risicoregelreflex.In het tweede discussiethema werd de parallel gelegd naar de verschillende verkeerspleinen; vaak staat daar een woud aan verkeersborden, die daarmee grotendeels hun effect verliezen en soms zelfs situaties minder overzichtelijk en eenduidig maken. Vanuit de zorg kwam vooral de tip om ondanks dat het duidelijk lijkt om de regels te schrappen, toch eerst vooral na te gaan waarom die regels precies zijn bedacht. Vaak is dat met een reden en om te schrappen zonder de oorsprong te kennen, is niet verstandig. Ook experimenteerruimte en proeftuinen zijn belangrijk om de stappen te zetten naar een minder door regels gedomineerde praktijk. Vanuit de wetenschap kwam toch nog wel een kritische noot; de veiligheidsinitiatieven worden vaak gestart omdat het moet; overheid, omgeving of imago zorgen dan voor druk. Veiligheid is een belangrijke randvoorwaarde voor draagvlak van de activiteiten, maar ook gewoon onderdeel van het bedrijfsproces. Alléén compliance is dan onvoldoende, er moet meer gebeuren.Toch moeten we ook niet vergeten waar we vandaan komen. Ondanks de steeds complexer wordende systemen, zijn onze haven- en industriële activiteiten steeds veiliger geworden; het kan alleen altijd beter.In de stuurgroep worden doorgaans de richting en prioriteiten van zaken bepaald; in het safety panel vindt vooral externe bespiegeling plaats.