Fieldlab Industriële Elektrificatie versnelt verduurzaming
Elektrificatie van de industrie in combinatie met het gebruik van hernieuwbare energie maakt grootschalige CO2-reductie mogelijk. Het Deltalinqs Climate Program helpt bedrijven de juiste keuzes te maken bij de overstap naar elektrificatie in hun bedrijfsprocessen. De uitdagingen daarbij zijn de juiste technologieën ontwikkelen, de juiste voorwaarden creëren en de businesscases op orde krijgen.
Het FieldLab Industriële Elektrificatie gaat hierbij helpen; het maakt de noodzakelijke innovatieve technologieën marktrijp.
Het haven- en industriecluster Rotterdam-Moerdijk is grootverbruiker van energie en veroorzaakt bijna 20% van de CO2-uitstoot in Nederland. Om de doelstellingen van het Klimaatakkoord te halen, is in deze regio een drastische verhoging van energie- en grondstoffenefficiëntie en vergaande decarbonisatie nodig. Een belangrijke verduurzamingsoptie is industriële elektrificatie. Het Fieldlab Industriële Elektrificatie werkt aan de ontwikkeling en implementatie van deze innovatieve technologieën in Rotterdam door het bieden van unieke kennis, ondersteuning en technische faciliteiten om innovatieve technologieën klaar te stomen voor de markt.
Nieuwe fase
Op 10 februari aanstaande wordt het Fieldlab Industriële Elektrificatie officieel gelanceerd. Daarmee komt een eind aan de kwartiermakersfase van Jeroen van Woerden, die plaatsmaakt voor een nog te benoemen directeur. Van Woerden blijft nog enige tijd betrokken bij het Fieldlab en legt uit waarom industriële elektrificatie zo belangrijk is en welke rol het Fieldlab daarin zal spelen. "De belangrijkste energiebronnen in de huidige industrie zijn nog fossiel", legt van Woerden uit. "Om CO2-uitstoot terug te brengen hebben we in de industrie drie methoden om fossiele bronnen weg te nemen. De eerste is het inzetten van waterstof. Het gebruik van biogrondstoffen en biobrandstoffen is de tweede methode. En de derde is het vervangen van de aandrijfmethoden die nu nog gas- of oliegestookt zijn. Die worden dan voortaan aangedreven door groene elektriciteit. Elektrificatie is een heel belangrijke manier om koolstofarm te gaan produceren."
Elektrificatie, van grijs naar groen
Hoewel er nu nog veel vragen zijn rondom de beschikbaarheid van voldoende groene elektriciteit, vindt Van Woerden dat geen reden om er niet aan te beginnen. "Als je weet dat je uiteindelijk naar elektrificatie met gebruik van groene elektriciteit wilt, is het toch verstandig om nu al over te gaan tot elektrificatie. Ook al is het nu nog op grijze stroom. Zodra er dan genoeg groene stroom is, hoef je letterlijk alleen maar een knop om te zetten. Terwijl je, als je pas op het moment dat er voldoende groene elektriciteit is, overschakelt op nieuwe technologie, je nog járen bezig bent. We moeten dus nu beginnen met overstappen op geëlektrificeerde processen, daarmee creëren we vraag naar groene elektriciteit. Ik twijfel er niet aan dat er op termijn voldoende aanbod zal zijn."
Financiering, vergunning en technologie
De transitie is al begonnen, maar het is nog niet precies bekend wat de meest kansrijke methoden voor elektrificatie zullen zijn. "Juist daarom is het Fieldlab Industriële Elektrificatie er: we willen een omgeving creëren waarin innovatieve technologieleveranciers samen met de industriële eindgebruikers kunnen uitproberen wat goede oplossingen zijn en kunnen bouwen, testen en opschalen naar industriële maat." Het Fieldlab bestaat uit een Solutions Center, een pilot- & testlocatie en een demolocatie. Van Woerden: ‘Het Solutions Center komt op de RDM Campus in Rotterdam en biedt technologische kennis van kennisinstituten en leveranciers, maar ook kennis over regelgeving en financieringsvraagstukken. Dit wordt dus de plek waar bedrijven uit de procesindustrie kunnen aankloppen voor ondersteuning van hun project. We zijn een matchmaker in de markt en willen vooral versnelling van elektrificatie op gang brengen en bottlenecks wegnemen. Ook op het gebied van 'koudwatervrees'. Veel bedrijven zitten – terecht – uit veiligheidsoverwegingen aan de conservatieve kant. Het Fieldlab biedt bedrijven een veilige test- en ontwikkelomgeving aan waarin vernieuwende elektrificatieoplossingen uitgebreid getest en beproefd kunnen worden. Hierdoor kunnen engineers leren zonder de bedrijfsprocessen te verstoren. Dit maakt een implementatie in het bedrijf veiliger en vergroot de kans op succes."
Projecten
Binnen het Fieldlab loopt nu al een aantal projecten, waarin vragen rondom elektrificatie worden opgelost. Tijdens de lancering op 10 februari zal daarover meer bekend worden gemaakt. Waarop de projecten zich richten is heel uiteenlopend – net als de elektrificatie-oplossingen die worden onderzocht en toegepast. Volgens Van Woerden is het te verwachten dat we in de toekomst veel hybride vormen en combinaties zullen zien in de procesindustrie. "De beste oplossing bestaat niet. Er gebeurt veel met batterijopslag, de e-boiler breekt door, net als de warmtepomp en zelfs met elektrochemie gebeuren al heel interessante dingen. Maar natuurlijk zal ook waterstof een plek krijgen, net als synthetische brandstof. Ik voorspel daarom een combinatie van technologieën en veel hybride vormen voor het maken van proceswarmte en productie van chemicaliën."
Samenwerking
Het Fieldlab wil het liefst meerdere pilot- en testlocaties creëren, ook op industriële sites. "Daar kunnen we 'skid of container based' nieuwe technologieën op industriële schaal uitproberen", vertelt Van Woerden. "Om goed aan te sluiten op de behoeftes van de procesindustrie is het belangrijk dat we innovaties ontwikkelen in verschillende procesomgevingen. We helpen leden van het Deltalinqs Climate Program graag bij het realiseren van hun duurzaamheidsdoelstellingen op basis van elektrificatie. Het Fieldlab Industriële Elektrificatie is klaar voor samenwerking!"
Het Fieldlab Industriële Elektrificatie is een initiatief van Deltalinqs, FME, InnovationQuarter, Havenbedrijf Rotterdam en TNO.