Nederlandse havens automatiseren ferryvervoer om brexitschade te beperken
De Nederlandse havens, ferrybedrijven, transporteurs en Douane slaan de handen ineen om de administratieve afhandeling van het vrachtvervoer per veerboot naar Engeland volledig te automatiseren. Dat moet de schade van de naderende brexit zoveel mogelijk beperken, zo maken de bedrijven maandag bekend.
Tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk werd in 2017 54 miljoen ton aan goederen verhandeld. Een groot deel daarvan verloopt via 'roll-on-roll-off', vrachtwagens die met hun lading een veerboot oprijden en er aan gene zijde van de Noordzee weer afrijden. Volgens een woordvoerder van Portbase, het gezamenlijke loket van de de havens van Amsterdam en Rotterdam, gaan er jaarlijks 1,2 miljoen trailers met de ferry op en neer, vaak met bloemen, planten, levensmiddelen en chemische producten.
Ladingverlies
Het Kennisinstituut voor Mobiliteit schatte eerder dit jaar in dat Nederlandse zeehavens, afhankelijk van het resultaat van de nog steeds lopende brexitonderhandelingen, tussen de 2% en 4,4% aan totale doorvoer gaan missen. Dat komt overeen met een ladingverlies van negen miljoen ton bij een ordelijk vertrek en van twintig miljoen ton als de onderhandelingen stuklopen en de Britten zonder nieuwe handelsafspraken uit de EU zouden tuimelen.
De betrokken bedrijven hebben een werkgroep opgericht om te bekijken welke aanpassingen voor het vervoer per veerboot nodig zijn. De logistieke keten, van verlader tot vervoerder, heeft op dit moment niet te maken met douaneverplichtingen, want het Verenigd Koninkrijk maakt met de andere EU-landen deel uit van de douane-unie.
Files
Hier komt door de brexit waarschijnlijk verandering in, al wordt in Brussel nog wel gesproken over een overgangstermijn tot 2022. Bij een 'no-deal', waarop de kans de afgelopen weken weer is gestegen, zou de Douane het Verenigd Koninkrijk echter al vanaf 30 maart volgend jaar als 'derde land' moeten behandelen, met alle controles en plichtplegingen die daarbij horen. De vrees is dat dit leidt tot eindeloze wachttijden en honderden kilometers file langs de snelwegen als dat proces niet kan worden gestroomlijnd.
"De virtuele landsgrens maakt dat het vrije vervoer van goederen van en naar het Verenigd Koninkrijk volledig anders wordt", zegt Arthur van Dijk, voorzitter van Transport en Logistiek Nederland. "Douaneformaliteiten zorgen voor onderlinge afhankelijkheid in het logistieke proces, waardoor snelheid en efficiency onder druk komen te staan."
Slim toezicht
Daarom zoekt de sector aansluiting bij het systeem voor inkomend en uitgaand containervervoer. Dat is al jaren volledig geautomatiseerd via het het Port Community System van Portbase. Volgens directeur Iwan van der Wolf van Portbase is deze oplossing ook toepasbaar voor de short sea, waar ook met containers wordt gewerkt, en wordt nu bekeken of het ook voor het vervoer met de ferry bruikbaar is. In dat geval kan de hele keten geautomatiseerd gegevens verstrekken en hergebruiken voor diverse meldingen en aangiften. "Hergebruik van data zorgt voor minder fouten, versnelling in het logistieke proces en de verschillende partijen kunnen hun aansprakelijkheid en administratieve last minimaliseren. Dit werkt alleen als alle partijen in de keten hun verantwoordelijkheid nemen", zegt Van der Wolf.
Ook de Nederlandse Douane is nauw betrokken bij de samenwerking. Volgens directeur Nanette van Schelven loopt het geautomatiseerde afhandelingsproces bij het containervervoer al jaren naar grote tevredenheid van alle betrokken partijen. "Ons uitgangspunt is slim toezicht met minimale inbreuk in de logistieke keten."
Ierse grens
Een woordvoerder van Portbase zegt desgevraagd dat het 'wegens politieke factoren' moeilijk is te zeggen of de oplossing waar de Nederlandse bedrijven en instanties nu op zinnen, gekopieerd zou kunnen worden aan de problematische grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek. Maar 'in potentie' zou een systeem waarbij alle partijen in de vervoersketen samen optrekken een verbetering kunnen bieden voor de douaneformaliteiten aan de grens.
De onderhandelingen tussen Brussel en Londen dreigen vast te lopen omdat beide partijen grenscontroles willen vermijden, maar het niet eens kunnen worden over het terugvalmechanisme mocht een deal uitblijven.
De EU oppert dat de Britten dan maar douanecontroles tussen Engeland en Noord-Ierland moeten toestaan, maar daar moeten de conservatieve regering in Londen en de protestantse Noord-Ierse Unionisten die haar een meerderheid bezorgen in het Lagerhuis niets van weten. Mede daarom wordt overwogen de overgangsperiode van 21 maanden nog wat te verlengen, zodat er meer tijd overblijft om alternatieven voor een harde grens te ontwikkelen. Dat kan echter alleen in het kader van een algemeen uittredingsakkoord.
Artikel FD 23-10-2018