Waterstof als transitieversneller

Waterstof als transitieversneller

Eén van de grootste opgaven voor CO2-reductie ligt bij de Nederlandse industrie. Gebruik van waterstof in plaats van aardgas voor het produceren van hogetemperatuurwarmte is daarin een goede mogelijkheid.

Maar ook in de mobiliteitssector biedt waterstof goede verduurzamingskansen. In de afgelopen tijd is daarin vooruitgang geboekt, mede dankzij het H2 Platform. Robert Dencher, onlangs herbenoemd als voorzitter van dit platform, geeft een toelichting op de actualiteit.

"Groene waterstof, dat is waterstof geproduceerd uit duurzame elektriciteit, is ons duidelijke punt op de horizon", begint Dencher. "Het staat vast dat dit de meest duurzame vorm van waterstofproductie is. Tegelijkertijd zien we ook een worsteling: wat mag het kosten? Op dit moment is groene waterstof nog te duur. Iedereen wil de transitie maken, maar niet tegen elke prijs: we moeten ook nog een levensvatbare industrie houden. Daarom zie ik blauwe waterstof (waterstof gemaakt uit aardgas, met opslag van de daarbij vrijkomende CO2) als de noodzakelijke tussenstap. In H-vision zijn vijftien partijen verenigd, onder wie de grote waterstofproducenten. Dit project kan ervoor zorgen dat we via blauwe waterstof de transitie naar groene waterstof kunnen maken."

Klimaatakkoord
Naast de industrie is de mobiliteitssector een belangrijke potentiële afzetmarkt voor waterstof. Dencher: "Samen met de rijksoverheid, Shell, Total, Hyundai en Toyota spreken we binnenkort af dat er in 2025 vijftig waterstoftankstations in Nederland zijn en 15.000 personenvoertuigen en 3.000 zware voertuigen die op waterstof zullen rijden. Dat doen we in een convenant. Dit zijn Fuel Cell Electric Vehicles: de waterstof wordt met behulp van een brandstofcel omgevormd tot elektriciteit en daarmee drijf je de elektromotor aan in het voertuig. We kijken nadrukkelijk naar ‘zwaarder’ vervoer: bussen, vrachtwagens en vuilnisauto’s. Waterstof is namelijk een interessant alternatief voor zwaardere voertuigen die geen loodzware batterijen willen en een grote actieradius nodig hebben. En omdat het elektrisch rijden is, zijn er helemaal geen uitlaatgassen; een belangrijk aspect voor de logistiek in de stad. Voor kleinere voertuigen blijft batterij-elektrische aandrijving meestal de beste oplossing. De afgelopen maanden is door het H2 Platform veel energie gestoken in de onderhandelingen aan de mobiliteitstafel van het Klimaatakkoord. Het Ontwerp Klimaatakkoord bevat (fiscale) voorstellen om de mobiliteit op waterstof in plaats van diesel of benzine aantrekkelijk te maken. En de overheid gaat helpen door met hun eigen wagenpark het goede voorbeeld te geven. Er is veel aandacht voor waterstof in het Ontwerp Klimaatakkoord. Naast de bovengenoemde overheidsmaatregel zijn er ook voorstellen opgenomen ter ondersteuning van demo’s, bijvoorbeeld om te komen tot kostenreductie van groene waterstof."

Bloeiende waterstofeconomie
Mogelijke hobbels voor snelle ontwikkeling van groene waterstof worden vooral gevormd door de prijs en de beschikbaarheid van waterstof. "Er zijn talloze mogelijkheden, maar er zijn nog wel de nodige obstakels", zegt Dencher. "Tegelijkertijd kan het soms hard gaan. De Sahara als mega-zonnepark lijkt nog ver weg, maar tussen Australië en Japan bestaan vergevorderde plannen om vloeibare waterstof - te vergelijken met LNG maar dan wel op min 260 oC - te exporteren. En tussen Algerije, Spanje en Italië liggen al aardgasleidingen, die je op termijn zou kunnen gebruiken voor waterstoftransport. In Nederland kiezen we dus voorlopig voor blauwe waterstof als tussenoplossing om de energietransitie te versnellen. Ons doel voor 2019 is het afmaken van wat we zijn begonnen: samenwerken binnen de industrie, het bij elkaar brengen van partijen en het coördineren van input van bedrijven naar de overheid. Bijvoorbeeld bij REDII, de nieuwe Europese wetgeving voor hernieuwbare brandstoffen. Allemaal met als doel: een bloeiende waterstofeconomie."